Adam Danek

Danek: Maryja nad księgą
(Julius Schnorr von Carolsfeld Zwiastowanie) W chrześcijańskiej sztuce średniowiecznej i późniejszej obrazy przedstawiające moment Zwiastowania odtwarzają zwykle ten sam wzorzec kompozycyjny: archanioł Gabriel zastaje Maryję pochyloną nad księgą. Czyli – pogrążoną w pobożnej lekturze, zapewne pism Starego Testamentu. Cenię ten ikonograficzny schemat i poniżej wyjaśnię dlaczego. Moją ulubioną jego realizacją jest obraz z 1820 […]

Danek: Maoizm – doktryna pęknięta
Dla wielu konserwatystów czy, szerzej, prawicowców „komunizm” był i dalej jest etykietką działającą jak – nomen omen – czerwona płachta na byka. Najlepsi z nich nie ulegali takim emocjonalnym i schematycznym reakcjom; zachowywali zdolność do trzeźwiejszego, bardziej analitycznego spojrzenia. Pozostali jednak zapominali lub świadomie lekceważyli fakt, iż etykietką „komunizmu” opatruje się spory zbiór koncepcji, doktryn, […]

Danek: Chwalcie łąki umajone
Ks. Wojciech Grygiel FSSP zauważył w jednym ze swoich kazań, że stare pieśni kościelne często przekazują głębokie treści teologiczne, ujęte w obrazowej formie i poetyckim języku, dzięki czemu są one łatwo przyswajalne dla ludu. Kilka z nich lubię z tego powodu szczególnie. Między innymi, co roku oczekuję późnej wiosny, aby usłyszeć w kościele śpiew „Chwalcie […]

Danek: Duch i świat (Tradycji)
W napisanym niedawno krótkim tekście starałem się wyjaśnić, co oznacza Tradycja – centralne pojęcie politycznej, społecznej i kulturowej filozofii tradycjonalizmu. Wedle tradycjonalistów niegdyś Tradycja organizowała świat człowieka, ale dzisiaj już tak nie jest, a przynajmniej nie w Europie ani w krajach zaliczanych do tzw. cywilizacji zachodniej. Teraz chciałbym nakreślić w zarysie, jak wyglądał świat […]

Danek: Czym jest Tradycja
Termin „tradycjonalizm” używany jest w co najmniej dwóch znaczeniach. W pierwszym z nich tradycjonalizmem nazywa się postawę silnego przywiązania do tradycji – jakiejkolwiek. W drugim przez tradycjonalizm rozumie się określony kierunek ideowy. Zacznijmy od tego, że obu znaczeń tradycjonalizmu nie należy ze sobą mylić, a zwłaszcza drugiego z pierwszym. Niezrozumienie tradycjonalizmu jako kierunku ideowego, niejednokrotnie […]

Danek: Polska tajemna
„Jeszcze, co do mego chodzenia luzem nadmienić muszę, żem nie aprobował nigdy dążenia banalnego Polaka, mieniącego się nowoczesnym.” Władysław Studnicki o książce Romana Dmowskiego Aleksandr Dugin to rosyjski myśliciel, który wzbudza w Polsce emocje nieproporcjonalne do rzeczywistej znajomości jego dzieł i poglądów. Co parę lat ktoś w naszym kraju znowu zaczyna demonizować […]

Danek: Peregrynacje lokalne (II): Heilig-Kreuz-Kapelle
Kiedy budowano, a potem otwarto dla wiernych (nowe) Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach, podobnie jak wielu mieszkańców Krakowa miałem wątpliwości co do jego kształtu. Do dziś zastanawiam się, czy niektóre z zastosowanych w nim rozwiązań należy uznać za udane. Dlatego od jego części głównej, przeznaczonej do nabożeństw dla wielkich tłumów, z posmakiem imprez masowych – […]

Danek: Juan Miró – ikonograf świata Tradycji
Niedawno w krótkim szkicu (1) starałem się pokazać, że rozwój tzw. sztuki nowoczesnej był w znacznej mierze reakcją skierowaną przeciwko nowoczesności. Wielu jej twórców odrzuciło naturalistyczny, „realistyczny”, mimetyczny model sztuki, jako odbicie płytkiego obrazu świata właściwego dla zeświecczonego człowieka nowożytnego. Sięgnęli po wytwory geniuszu artystycznego społeczeństw tradycyjnych i ludów archaicznych, których sztuka miała charakter sakralny, […]

Danek: Głębie milczenia
Drugie z Przykazań w popularnej, skrótowej wersji mówi: „Nie będziesz brał imienia Pana Boga twego nadaremno”. Tymczasem ileż razy słowo „Bóg” powtarza się w naszych codziennych rozmowach, przysłowiach, powiedzonkach, wykrzyknikach, frazesach, ba, nawet w żartach? Niekiedy (w praktyce chyba rzadko) pamięta się, że naruszenie drugiego Przykazania skutkuje grzechem, ale uchodzi on za jedno z błahszych […]

Danek: Tradycja mówiąca
Przeciwnicy ruchów tradycyjnych w Kościele i apologeci destrukcji katolickiej liturgii dokonanej w wyniku Soboru Watykańskiego II oraz wprowadzenia Novus Ordo Missae w 1970 r. za obiekt swoich ataków obierają szczególnie fakt odprawiania tradycyjnej Mszy świętej po łacinie. Przeciwko tradycyjnej Mszy, i w ogóle używaniu łaciny jako języka liturgicznego, wysuwają zawsze tę samą obiekcję: „bo ludzie […]
Jesteśmy na: