Adam Danek

Danek: Wallace Stevens – elitaryzm na amerykańskiej ziemi
Popularny (zwłaszcza wśród ludzi, którzy lubią się nawzajem zapewniać, że myślą niezależnie) stereotyp głosi, iż istotą powołania artystycznego jest nowatorstwo, a co za tym idzie, uprawianie prawdziwej twórczości polega na przeciwstawianiu się dotychczasowym tradycjom. Jakiż to niemiłosierny banał, a wiara w niego wynika chyba głównie z nieświadomego – lub świadomego – przerzucania logiki myślenia technicznego […]

Danek: Kultura duchowa pozytywizmu
Słowo „pozytywizm”, jak każdy Polak, usłyszałem w szkole. Wyniosłem z niej przekonanie, że oznacza ono epokę intelektualnej nudy: programowo przyziemną, programowo wrogą wszelkiej wzniosłości (uosabianej zwłaszcza przez romantyzm), zainteresowaną wyłącznie materią i cyframi – „nauką” w najgorszym sensie – no i jeszcze monotematyczną literaturę o życiu biednych ludzi. Czy innym uczniom również pozostaje po latach […]

Danek: „Andor”, czyli koniec legendy
Z ulgą obejrzałem ostatni, dwunasty odcinek „Andora”, najnowszego serialu osadzonego w świecie „Gwiezdnych Wojen”. Z ulgą, że to już koniec, bo ten serial mnie zmęczył. Żywię szczerą nadzieję, że dalszych części nie będzie. „Andor” z pewnością zbierze same pozytywne recenzje – i wszystkie będą nietrafne. Serial okazał się produkcją dopracowaną i solidną pod każdym względem […]

Danek: Powieść ekonomiczna
Odkąd pamiętam, w – nazwijmy je tak – kręgach prawicy ekonomicznej przyjmuje się, że co najmniej jednym ze źródeł problemów rozwojowych Polski jest mizerny poziom znajomości ekonomii w społeczeństwie, a jej zwiększenie pozostaje konieczne dla ich przezwyciężenia. Może to i prawda. Wiedza o tym, jak funkcjonuje gospodarka jest w każdym razie wiedzą użyteczną. O ile […]

Danek: Maryja nad księgą
(Julius Schnorr von Carolsfeld Zwiastowanie) W chrześcijańskiej sztuce średniowiecznej i późniejszej obrazy przedstawiające moment Zwiastowania odtwarzają zwykle ten sam wzorzec kompozycyjny: archanioł Gabriel zastaje Maryję pochyloną nad księgą. Czyli – pogrążoną w pobożnej lekturze, zapewne pism Starego Testamentu. Cenię ten ikonograficzny schemat i poniżej wyjaśnię dlaczego. Moją ulubioną jego realizacją jest obraz z 1820 […]

Danek: Maoizm – doktryna pęknięta
Dla wielu konserwatystów czy, szerzej, prawicowców „komunizm” był i dalej jest etykietką działającą jak – nomen omen – czerwona płachta na byka. Najlepsi z nich nie ulegali takim emocjonalnym i schematycznym reakcjom; zachowywali zdolność do trzeźwiejszego, bardziej analitycznego spojrzenia. Pozostali jednak zapominali lub świadomie lekceważyli fakt, iż etykietką „komunizmu” opatruje się spory zbiór koncepcji, doktryn, […]

Danek: Chwalcie łąki umajone
Ks. Wojciech Grygiel FSSP zauważył w jednym ze swoich kazań, że stare pieśni kościelne często przekazują głębokie treści teologiczne, ujęte w obrazowej formie i poetyckim języku, dzięki czemu są one łatwo przyswajalne dla ludu. Kilka z nich lubię z tego powodu szczególnie. Między innymi, co roku oczekuję późnej wiosny, aby usłyszeć w kościele śpiew „Chwalcie […]

Danek: Duch i świat (Tradycji)
W napisanym niedawno krótkim tekście starałem się wyjaśnić, co oznacza Tradycja – centralne pojęcie politycznej, społecznej i kulturowej filozofii tradycjonalizmu. Wedle tradycjonalistów niegdyś Tradycja organizowała świat człowieka, ale dzisiaj już tak nie jest, a przynajmniej nie w Europie ani w krajach zaliczanych do tzw. cywilizacji zachodniej. Teraz chciałbym nakreślić w zarysie, jak wyglądał świat […]

Danek: Czym jest Tradycja
Termin „tradycjonalizm” używany jest w co najmniej dwóch znaczeniach. W pierwszym z nich tradycjonalizmem nazywa się postawę silnego przywiązania do tradycji – jakiejkolwiek. W drugim przez tradycjonalizm rozumie się określony kierunek ideowy. Zacznijmy od tego, że obu znaczeń tradycjonalizmu nie należy ze sobą mylić, a zwłaszcza drugiego z pierwszym. Niezrozumienie tradycjonalizmu jako kierunku ideowego, niejednokrotnie […]

Danek: Polska tajemna
„Jeszcze, co do mego chodzenia luzem nadmienić muszę, żem nie aprobował nigdy dążenia banalnego Polaka, mieniącego się nowoczesnym.” Władysław Studnicki o książce Romana Dmowskiego Aleksandr Dugin to rosyjski myśliciel, który wzbudza w Polsce emocje nieproporcjonalne do rzeczywistej znajomości jego dzieł i poglądów. Co parę lat ktoś w naszym kraju znowu zaczyna demonizować […]
Jesteśmy na: