banner ad

RSSAdam Danek

Danek: Duch i świat II

Danek: Duch i świat II

| 3 października 2023 | 0 Komentarzy

Władaj mym sercem, lęk budzący Boże żywiołów, abyś był mą miłością, abym mógł pełnić Twą wolę.   dawna modlitwa irlandzka (1)     W napisanym niedawno tekście „Duch i świat (Tradycji)” starałem się uprzystępnić  Czytelnikowi sposób, w jaki postrzegały i odczuwały świat społeczeństwa tradycyjne, przez historyków nazywane archaicznymi (2). Lecz tradycjonalizm dzisiaj nie może polegać […]

Czytaj dalej

Danek: Peregrynacje lokalne (III): kościół w Sukowie

Danek: Peregrynacje lokalne (III): kościół w Sukowie

| 10 września 2023 | 0 Komentarzy

Podczas I wojny światowej w polskiej myśli architektonicznej narodził się ruch zmierzający do odkrycia, czy też ponownego odkrycia, autentycznie polskiego stylu w budownictwie. W rezultacie w okresie międzywojennym powstało w Polsce nieco budowli zaprojektowanych w tzw. „stylu narodowym”. W powiecie kieleckim leży wieś Suków, która stanowi właściwie przemieście Kielc. Tu, na niewielkim pagórku, wznosi się […]

Czytaj dalej

Danek: Gnostyczny romantyzm Renana i Zoli

Danek: Gnostyczny romantyzm Renana i Zoli

| 4 lipca 2023 | 0 Komentarzy

W wykładzie wygłoszonym w 1884 r. dla studentów teologii na uniwersytecie Harvarda (wydanym później pod tytułem „Dylemat determinizmu”) William James nazwał Ernesta Renana i Émile’a Zolę ostatnimi wielkimi przedstawicielami „szkoły romantycznej”. Zaliczenie w jej poczet Renana raczej nie dziwi – o czym dalej. Ale Zola? Kronikarz fizjologii? Kontemplatyk fizycznego i duchowego brudu? (1). Sprawa jest […]

Czytaj dalej

Danek: Twórca brazylijskiej chadecji – Alceu Amoroso Lima

Danek: Twórca brazylijskiej chadecji – Alceu Amoroso Lima

| 18 czerwca 2023 | 1 Komentarz

Niektórzy powtarzają, że w dzisiejszych czasach tradycjonalizm jako kierunek polityczny to ślepa uliczka, a bezalternatywną drogą dla prawicy pozostaje konserwatyzm mieszczański uzupełniony o ideologię PAŃSTWA NARODOWEGO. Nie utożsamiam się z takim programem ideowym, ale można go zaakceptować jako prowizoryczny program minimum na użytek szerszej części społeczeństwa, której zaznajomienie z poważniejszymi koncepcjami wymaga długiego okresu ciężkiej […]

Czytaj dalej

Danek: Oportuniście do sztambucha

Danek: Oportuniście do sztambucha

| 5 maja 2023 | 1 Komentarz

W rozmaitych dyskusjach wielokrotnie spotkałem się z twierdzeniami, że konserwatyzm musi bazować na rzeczywistości empirycznej, czyli zastanej; że nie może jej radykalnie negować, bo wtedy nie byłbym konserwatyzmem; że wyklucza wizję całościowej przebudowy istniejącego świata, bo miałaby ona charakter utopijny i rewolucyjny. Konserwatyzm akceptuje więc zasadniczą strukturę świata, jaki jest i postuluje co najwyżej pewne […]

Czytaj dalej

Danek: Gdzie przychodzili, stawiali ołtarze

Danek: Gdzie przychodzili, stawiali ołtarze

| 24 marca 2023 | 0 Komentarzy

Latem 2022 r. na poznańskim osiedlu Łacina otwarto kaplicę w bloku, w pomieszczeniach po lokalu użytkowym. Wcześniej mieścił się w nim sklep. Proboszcz nowo erygowanej w ten sposób parafii zaznaczył, że ma to być rozwiązanie czasowe, dopóki na osiedlu nie zostanie wybudowany kościół – co jednak, jak dodał, w specyficznych warunkach miejsca nie będzie sprawą […]

Czytaj dalej

Danek: Andreotti, czyli stare Włochy

Danek: Andreotti, czyli stare Włochy

| 22 lutego 2023 | 3 komentarze

Włoski reżyser Paolo Sorrentino podbił serca katolickich konserwatystów serialem „Młody papież” (2016). I najwyraźniej przestraszył się skutków dwuznacznej wymowy tej produkcji, bo w następnym serialu „Nowy papież” (2020) powrócił już na bezpieczne wody prostackiego, lewicowego antyklerykalizmu i antykatolicyzmu. Sporo wcześniejsze, bardziej subtelne dzieło Sorrentina przeszło zaś raczej bez echa wśród naszej konserwatywnie nastawionej publiczności, a […]

Czytaj dalej

Danek: Z Gauguinem na Tahiti (i gdzie indziej)

Danek: Z Gauguinem na Tahiti (i gdzie indziej)

| 15 lutego 2023 | 4 komentarze

I oto raz jeszcze dryfujemy przez część roku, w której otacza nas albo śnieg i lód, albo plucha i szaruga. Oczywiście i ta pora, i jej aura mają swoje uroki. W tym roku jednak zamiast o nich, z jakiegoś powodu często myślę o Tahiti, dalekiej wyspie na ciepłych morzach. A ściślej – o obrazach Gauguina, […]

Czytaj dalej

Danek: Wejdź do swej izdebki…

Danek: Wejdź do swej izdebki…

| 30 stycznia 2023 | 3 komentarze

Mam problem. Mówiąc krótko, nie lubię się modlić w towarzystwie innych ludzi. Z oczywistym wyjątkiem Mszy świętej, w którą wymiar „poziomy”, wspólnotowy (modlitwy zbiorowej), jest wbudowany integralnie obok wymiaru „pionowego”, teocentrycznego (indywidualnego kontaktu człowieka z Bogiem). Ale w okolicznościach innych niż udział w Najświętszej Ofierze, modlitwa w cudzej obecności pozostawia mi zwykle jakieś poczucie braku, […]

Czytaj dalej

Danek: Uroki prawosławia

Danek: Uroki prawosławia

| 20 stycznia 2023 | 7 komentarzy

Nowy rok 2023 zastał świat w stanie pogłębiającego się duchowego zamętu. Rok ubiegły znacznie wzmógł to pomieszanie. Coraz liczniejszych wśród nas osacza poczucie dezorientacji, zagubienia, niepewności, które pomiędzy innymi dotyka także katolików. Ludzie, przynajmniej ci bardziej wartościowi, poszukują dróg wyjścia z tego stanu. Ale nadzieja, jaką wydaje się dawać niejedna z tych dróg, jest pozorna. […]

Czytaj dalej