Léon Harmel
100 lat temu, 25 listopada 1915 roku zmarł w Nicei, w wieku 86 lat (ur. 17 II 1829), Léon Harmel, przemysłowiec, filantrop, teoretyk korporacjonizmu, tajny szambelan papieża Leona XIII, tercjarz franciszkański; odziedziczył po dziadku i ojcu oraz rozbudował szereg przedsiębiorstw, głównie w branży tekstylnej, w Belgii oraz francuskich Ardenach; swoje fabryki zorganizował (kierując się wskazaniami twórcy Szkoły Reformy Społecznej, F. Le Playa) jako „rodziny zawodowe”, które troszczą się o ekonomiczne, kulturalne i religijne potrzeby wszystkich swoich członków (nad tą ostatnią sferą czuwał kapelan każdego przedsiębiorstwa); do współzarządzania dopuszczona została Rada Zakładowa, a pracodawcy finansowali Kasę Rodzinną wypłacającą zapomogi potrzebującym; praca była dostosowana do sił i możliwości poszczególnych osób, obowiązywał też zakaz pracy nocnej; Harmel budował także liczne osiedla robotnicze, wyposażając je w niezbędną infrastrukturę; opracował Podręcznik korporacji chrześcijańskiej (1879), do którego wstęp napisał Leon XIII; współorganizował (1885, 1887, 1889, 1890) wielotysięczne pielgrzymki robotników chrześcijańskich do Rzymu, a w 1891 utworzył Stowarzyszenie Przemysłowe Pracodawców Chrześcijańskich; w katolickiej myśli społecznej reprezentował nurt paternalistyczny, akcentujący i zwierzchnictwo i odpowiedzialność patrona za pracobiorców; jego dewizą było: „realizować dobro robotnika przez niego samego i razem z nim, nigdy bez niego, a tym bardziej wbrew niemu”; nazywany przez robotników „Dobrym Ojcem”, jest uważany za niedościgniony wzór chrześcijańskiego pracodawcy.
prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium