Jean de Joinville
24 grudnia 1317 roku zmarł w wieku 92 lub 93 lat (ur. w 1224, lub 1 V 1225), Jean de Joinville, zw. też Sire de Joinville, dziedziczny seneszal Szampanii, rycerz i biograf Ludwika Świętego; był synem Simona de Joinville i Béatrice d’Auxonne; staranną edukację, w tym znajomość łaciny, otrzymał na dworze hr. Szampanii, Tybalda (Thibaut) IV, zw. Trubadurem i Pogrobowcem; od 1241 był wiernym towarzyszem i przyjacielem króla Ludwika IX; towarzyszył mu w szóstej wyprawie krzyżowej do Egiptu (1248-54), gdzie walczył m.in. pod Mansurą, i wraz z królem dostał się w 1250 do niewoli u sułtana, z którym też się zaprzyjaźnił; to on doradził królowi, aby po zapłaceniu okupu i uwolnieniu nie wracał od razu do Francji, lecz pozostał jeszcze w Ziemi Świętej, aby rozbudować fortyfikacje w Akce i Jaffie;w 1254 powrócił wraz z królem do Francji i związał się z dworem królewskim; przeżył swojego umiłowanego władcę o prawie 50 lat, poświęcając resztę życia na starania o kanonizację tego monarchy, która nastąpiła w 1297 oraz na spisanie jego żywota i czynów, czego podjął się na prośbę Joanny I Nawaryjskiej w 1299, ukończył zaś w 1309, dedykując swoje dzieło synowi Joanny – Ludwikowi Kłótnikowi, królowi Nawarry i hr. Szampanii, a późniejszemu królowi Francji, Ludwikowi X; nie zostało jednak ono wydane za jego życia, a rękopis oryginalny zaginął; zachowała się jedynie starannie zdobiona kopia z ok. 1330-40, która też została zapomniana i odkryta dopiero w 1746, kiedy wojska francuskie zdobyły Brukselę, gdzie była przechowywana; przekład polski (Czyny Ludwika Świętego, króla Francji) ukazał się w 2002 roku.
Prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
