Charles Périn
200 lat temu, 29 sierpnia 1815 roku urodził się w Mons (Hainaut, Walonia) Charles Henri Xavier Périn, prawnik, ekonomista i myśliciel społeczny, współtwórca i główny przedstawiciel kierunku zw. paternalizmem (patronalizmem) w katolicyzmie społecznym; potomek oficera francuskiego z epoki Ludwika XIV; jego przodkowie znaleźli się na emigracji w Belgii w czasie rewolucji francuskiej i przekazali mu kontrrewolucyjną dewizę Ex recto decus („honor przez prawość”); w gimnazjum uzyskał wszechstronne wykształcenie klasyczne, dzięki któremu mógł czytać ulubionych tragików greckich i Ewangelie w oryginale; ukończył uniwersytet katolicki w Lowanium, uzyskując doktorat z prawa, a następnie rozpoczął praktykę adwokacką w Brukseli; już podczas studiów poznał francuskiego prekursora katolicyzmu społecznego, Charlesa hr. de Coux (konsultanta dwu encyklik Grzegorza XVI: Mirari vos z 1832 i Singulari nos z 1834, potępiających liberalne idee ks. Lamennaisa), wezwanego do objęcia katedry na uniwersytecie katolickim w Malines (późniejszego przeniesionego do Lowanium), który wywarł na niego wielki wpływ, a po jego powrocie do Paryża, aby objąć redakcję L’Univers, zajął po nim katedrę prawa publicznego i ekonomii politycznej; międzynarodową sławę przyniosła mu publikacja w 1861 dzieła O bogactwie w społeczeństwach chrześcijańskich; w 1869 został przyjęty do Francuskiej Akademii Nauk Moralnych i Politycznych; jego reputację pogorszył jednak konflikt z prymasem Belgii, abpem Victorem-Auguste’m kard. Dechampsem, wskutek czego musiał w 1881 zrezygnować z profesury w Lowanium; swoją aktywność kontynuował jako uczestnik katolickich kongresów społecznych w Angers, Chartres, Reims i Grenoble; jego główną intencją i sednem doktryny było znalezienie w ekonomii rozwiązania unikającego obu skrajnych błędów: konsumerystycznego (jouisseur) liberalizmu i materialistycznego socjalizmu; odrzucał jednak całkowicie interwencjonizm państwowy, stojąc na stanowisku, iż rozwiązanie kwestii społecznej opiera się wyłącznie na gruncie cnoty miłosierdzia; jego myśl kontynuowała tzw. Szkoła z Angers (A. de Mun, bp Ch.-É. Freppel), lecz ostatecznie papież Leon XIII w encyklice Rerum novarum (1891) przychylił się do stanowiska Szkoły z Liège (L. Harmel, R. de La Tour du Pin), dopuszczającej ograniczony interwencjonizm i dowartościowującej na gruncie społecznym cnotę sprawiedliwości; zmarł w 1905 roku.
prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
