Andreas Hofer
22 listopada 1767 roku urodził się w St. Leonhard in Passeier (Trydent – Płd. Tyrol, wówczas austriacki, obecnie włoski) Andreas Hofer, właściciel gospody i handlarz bydła, przywódca ludowej kontrrewolucji – powstania przeciwko okupantom francuskim i bawarskim – który stał się tyrolskim bohaterem narodowym; kiedy po klęsce Austrii w wojnie Napoleona I z III koalicją i pokoju w Preszburgu (1805) Tyrol znalazł się pod okupacją Bawarii sprzymierzonej z francuskim cesarstwem rewolucyjnym, okupanci zaczęli wprowadzać nowe porządki, w duchu oświeconego absolutyzmu połączonego z liberalizmem, czego głównym przejawem była antyreligijność; gdy nadto zarządzono przymusowy pobór do armii bawarskiej, 9 IV 1809 w Innsbrucku wybuchło powstanie, na którego czele stanął Hofer; do maja, kiedy podpisano rozejm, walki toczyły się ze zmiennym szczęściem, lecz w sierpniu rozgorzały na nowo i tym razem Tyrolczycy pod wodzą Hofera pokonali 15-tysięczną armię bawarsko-sasko-francuską, dowodzoną przez przez napoleońskiego marszałka F.-J. Lefebvre’a, zmuszając okupantów do wycofania się z Tyrolu, po czym Hofer objął zarząd cywilny kraju; jednakowoż pokój w Schönnbrun, zawarty po klęsce Austriaków pod Wagram, nie przyznał Austrii Tyrolu, z czym mieszkańcy kraju nie chcieli się pogodzić; Hofer, jako naczelny dowódca tyrolskich si zbrojnych, wznowił powstanie (już bez aprobaty swojego monarchy – cesarza austriackiego), lecz 1 VIII 1809 poniósł klęskę w trzeciej bitwie pod Bergisel; opuszczony przez rodaków, musiał uciekać, ale zdradzony, dostał się 28 I 1810 do niewoli; przewieziony do Mantui i postawiony przez sądem wojennym, został 28 lutego rozstrzelany na wyraźny rozkaz Bonapartego; jest bohaterem wielu pieśni i utworów poetyckich.
Prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium