Zdzisław ks. Lubomirski
31 lipca 1943 zmarł (w następstwie obrażeń doznanych podczas przesłuchań w więzieniu Gestapo) w Małej Wsi k. Grójca, w wieku 78 lat, Zdzisław ks. Lubomirski h. Szreniawa bez Krzyża, od 1904 wiceprezes a od 1908 prezes Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności, 1905 współzałożyciel stronnictwa Spójnia Narodowa, od 3 VIII 1914 faktyczny kierownik (jako prezes Sekcji Ogólnej) Komitetu Obywatelskiego m. Warszawy, członek Komitetu Narodowego Polskiego i Międzypartyjnego Koła Politycznego, po wkroczeniu Niemców do Warszawy prezes (od VII 1915) Centralnego Komitetu Obywatelskiego, po wyborach samorządowych 16 VII 1916 – prezydent Warszawy, od 27 X 1917 członek Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego (wraz z abp. Aleksandrem Kakowskim i Józefem hr. Ostrowskim), inicjator i współautor jej manifestu z 7 X 1918 proklamującego niepodległość Polski, 10 XI 1918 witał w imieniu RR powracającego z Magdeburga bryg. Józefa Piłsudskiego, któremu 14 XI 1918 przekazał pełnię władzy wraz z rozwiązaniem RR; po zamachu majowym (1926) jeden z kandydatów Piłsudskiego na prezydenta RP, 1928-35 senator z ramienia BBWR, 1935-38 senator – nominat prezydenta RP, wiceprezes Polskiej Organizacji Zachowawczej Pracy Państwowej, 1931-35 – prezes Rady Naczelnej Organizacji Ziemiańskich.
prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
