ŚW. MIKOŁAJ I WIELKI
13 listopada 867 roku zmarł w Rzymie, w wieku ok. 47 lat (ur. ok. 820), ŚW. MIKOŁAJ I WIELKI [Nicolaus Magnus], 105. papież Świętego Kościoła Rzymskiego; pochodził zapewne z latyńskiego rodu Tuskulańczyków, wówczas jednak jeszcze nie hrabiowskiego; za papieża (844-47) Sergiusza II był subdiakonem, a papież (847-855) Leon IV wyświęcił go na diakona; za pontyfikatu (855-58) Benedykta III był papieskim doradcą; wybrany 24 IV 858, otrzymał jednocześnie święcenie prezbiteriatu i sakrę biskupią, a dzień później został ukoronowany tiarą – zapewne jako pierwszym papież w historii i w asyście cesarza Ludwika II, który przyjmując go w pałacu cesarskim wyszedł mu naprzeciw i prowadził mu konia, co było symbolicznym aktem poddaństwa; jako pierwszy ogłosił także, że papież jako zastępca (vicarius) Jezusa Chrystusa na ziemi, nie podlega niczyjemu osądowi; skutecznie sprzeciwił się królowi Lotaryngii i Górnej Burgundii (855-869) Lotarowi II, który chciał oddalić prawowitą małżonkę i poślubić konkubinę; za jego pontyfikatu rozpoczął się spór z Focjuszem, wybranym na patriarchę Konstantynopolu po bezprawnej depozycji przez cesarza Michała III Metystesa (czyli Pijaka) patriarchy Ignacego I; spór ten zaostrzył się o sferę doktrynalną, kiedy w 867 Focjusz odrzucił Filioque, uznając je za herezję, a także z powodów politycznych, kiedy papież ochrzcił króla Bułgarii Borysa I Michała oraz udzielił wsparcia misji św. św. Cyryla i Metodego, co w Bizancjum uznano za wtrącanie się do strefy wpływów cesarstwa wschodniego; Focjusz ośmielił się nawet nałożyć na papieża ekskomunikę, o czym ten się już nie dowiedział, bo zanim wieść dotarła do Rzymu zmarł; z uwagi na odwagę z jaką piętnował grzechy możnych nazywano go „drugim Eliaszem”, a gdy zmarł opłakiwali go zwłaszcza ubodzy, którym nie szczędził jałmużny i wzywał innych do hojności; jego pontyfikat okazał się przełomowy dla umocnienia autorytetu papieskiego, również w sferze doczesnej, co doceniła potomność nadając mu przydomek Magnus, którym prócz niego obdarzeni zostali tylko św. Leon I (440-461) i św. Grzegorz I (590-604).
Prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
