św. Andrzej Bobola SJ
30 listopada 1591 roku urodził się w Strachocinie k. Sanoka, św. Andrzej Bobola SJ h. Leliwa, zakonnik, prezbiter, kaznodzieja, misjonarz, apostoł Polesia, męczennik, jeden z patronów Polski; w 1606 rozpoczął studia w szkole jezuickiej w Braniewie (w tym sam roku jego kuzyn – Wojciech Bobola poległ w bitwie pod Moskwą); po jej ukończeniu wstąpił (31 VII 1611) do Towarzystwa Jezusowego; nowicjat odbył w Wilnie, a śluby zakonne złożył 31 VII 1613; w latach 1613-16 studiował na Uniwersytecie Wileńskim filozofię, a w latach 1618-22 teologię (nie zdał jednak końcowego egzaminu); 12 III 1622 przyjął święcenia kapłańskie; przez rok (1623-24) był rektorem kościoła w Nieświeżu, gdzie wspólnie z księciem Albrychtem Stanisławem Radziwiłłem dążył do uroczystego uznania (w ślubowaniach przez króla Polski) Matki Bożej Królową Korony Polskiej (czego dokonał 1 IV 1656 we Lwowie król Jan Kazimierz, zaś Andrzej Bobola był autorem tekstu Ślubów Lwowskich); od 1624 do 1630 był rektorem, kaznodzieją i spowiednikiem w kościele św. Kazimierza w Wilnie; 2 VI 1630 złożył tam profesję czterech ślubów zakonnych, po czym został superiorem domu zakonnego w Bobrujsku, gdzie pracował do 1633; następnie pracował jako prefekt kolegium przez pięć lat w Płocku, z jednoroczną przerwą (1636-37) na działalność kaznodziejską w Warszawie; kolejne cztery lata nauczał w szkole humanistycznej w Łomży, a od 1642 do 1646 przebywał w Pińsku, prowadząc działalność ewangelizacyjną na Pińszczyźnie; dla ratowania zdrowia wrócił do Wilna, lecz od 1646 ponownie podjął z Pińska ewangelizację Polesia; 16 V 1657, w Janowie Poleskim, wpadł w ręce schizmatyckich Kozaków, mordujących ludność polską i katolicką; Kozacy poddali go nieprawdopodobnie okrutnym torturom, wiążąc go najpierw na pół obnażonego do słupa i zaplatając mu na głowę koronę wierzbową, bijąc nahajami, wybijając zęby, wyrywając paznokcie, zdzierając skórę z ręki, następnie wiążąc go do dwóch koni, za którymi musiał biec popędzany kłuciem lanc (przekłuto mu też oko), a wszystko to w celu zmuszenia go do wyrzeczenia się wiary katolickiej; wobec bezskuteczności tych wszystkich działań zawleczono go do miejskiej rzeźni, gdzie, rozłożony na stole, był przypalany ogniem; na miejscu tonsury wycięto mu utwór w głowie aż do kości, a na plecach wycięto mu skórę w formie ornatu; rany posypano sieczką oraz odcięto mu nos, uszy i wargi; ponieważ nieustannie wzywał imiona Jezusa i Maryi, wyrwano mu (przez otwór zrobiony w karku) język, a grubym szydłem rzeźniczym podziurawiono mu lewy bok; następnie szarpane konwulsjami ciało powieszono twarzą do dołu; katusze te po około dwóch godzinach zakończył dowódca oddziału cięciem szabli w szyję; oficjalne starania o jego wyniesienie na ołtarze rozpoczęły się w 1712, lecz proces beatyfikacyjny przeciągał się, a po kasacie zakonu jezuitów uległ dalszej zwłoce; został wznowiony w 1826, a zakończył się beatyfikacją dokonaną 30 X 1853 przez papieża bł. Piusa IX w Bazylice św. Piotra w Rzymie; naturalnie zmumifikowane zwłoki Boboli, otaczane przez długie lata czcią w kościele parafialnym w Połocku, w 1922 bolszewicy wystawili jako „osobliwość” w Gmachu Higienicznym Wystawy Ludowego Komisariatu Zdrowia; w 1923 przedstawicielom Papieskiej Komisji Ratowniczej udało się uzyskać zgodę na ich wywiezienie do Rzymu; kanonizacji błogosławionego dokonał 17 IV 1938 papież Pius XI; 8 VI 1938 ciało kanonizowanego zostało uroczyście przetransportowane specjalnym pociągiem z Rzymu do Warszawy, gdzie zostało pochowane w asyście najwyższych władz kościelnych, państwowych i wojskowych; w trzechsetną rocznicę jego śmierci, 16 V 1957, papież Pius XII ogłosił dedykowaną świętemu encyklikę Invicti athletae Christi; 13 V 1989 ciało świętego zostało złożone w nowo wybudowanym Sanktuarium św. Andrzeja Boboli; 16 V 2002 został on ogłoszony patronem Polski.
prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
