o. Matteo Liberatore SJ
18 października 1892 roku zmarł w Rzymie, w wieku 82 lat (ur. 14 VIII 1810), o. Matteo Luca Liberatore SJ, teolog, filozof i socjolog, współtwórca nauki społecznej Kościoła; pochodził z Kampanii (urodził się w Salerno – mieście sławnym z tego, że w 1085 roku zmarł w nim na wygnaniu papież Grzegorz VII); w 1825 wstąpił do kolegium jezuickiego w Neapolu, a rok później rozpoczął nowicjat w zakonie; studia teologiczne i filozoficzne ukończył z wyróżnieniem; jego opublikowany w 1840 roku Kurs filozofii pozwala uznać go za jednego z pierwszych inicjatorów odrodzenia tomizmu w XIX wieku; wraz z ks. Gaetano Sanseverino (1811-1865) założył w 1841 roku w Neapolu czasopismo La Scienza e la Fede [„Nauka i Wiara”], w którym krytykowano racjonalizm, idealizm oraz liberalizm, propagowano zaś realizm w filozofii oraz (po 1861) ruch sprzeciwu wobec narzuconego Włochom przez Sabaudczyków unitaryzmu, również w partyzanckiej formie brigantaggio [dosł. „bandyterki”], traktowanej jako prawowity opór przeciwko najazdowi i w obronie legitymistycznych monarchii; należał do grona założycieli (w 1850) oraz głównych autorów jezuickiego przeglądu La Civiltà Cattolica, który rychło stał się „pismem flagowym” ultramontanizmu i przez ponad sto lat wyrażał nieoficjalnie, lecz wiernie, stanowisko Stolicy Apostolskiej, w duchu Syllabusa, również w kwestiach społecznych i politycznych; w myśli społecznej był kontynuatorem szkoły „personalizmu ekonomicznego”, którą zapoczątkowali jezuita o. Luigi Taparelli d’Azeglio (1793-1862) i bł. Antonio Rosmini (1797-1855); współpracował przy opracowywaniu encykliki papieża Leona XIII Aeterni Patris (1879), dotyczącej studiów tomistycznych, a wraz z kard. Tommaso Zigliarą (1833-1893) był głównym redaktorem encykliki społecznej tegoż papieża Rerum novarum.
Prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
