Mikołaj z Kuzy
550 lat temu, 11 sierpnia 1464 roku zmarł w Todi (Umbria, Perugia), w wieku 63 lub 64 lat, Mikołaj z Kuzy, Mikołaj Kuzańczyk [łac. Nicolaus Cusanus, właśc. Nikolaus Krebs], biskup (konsekracja w 1450) i kardynał (kreacja w 1448 przez papieża Mikoła V) Świętego Kościoła Rzymskiego, filozof, teolog, kanonista, filolog, matematyk i dyplomata; w latach 1431-37 uczestnik Soboru w Bazylei (początkowo koncyliarysta, następnie papalista); w 1438 roku jako wysłannik papieża Eugeniusza IV do Konstantynola zaprosił patriarchów Kościoła Wschodniego i cesarza Jana VIII Paleologa na sobór w Ferrarze (a przy okazji przywiózł rękopisy Teologii Platońskiej i innych tekstów); wraz z E.S. Piccolominim (późniejszym Piusem II) pośredniczył w zawarciu konkordatu weneckiego (17 II 1448) z cesarzem Fryderykiem III; jako legat papieski przygotowywał z wielką gorliwością Niemcy i Czechy do Roku Jubileuszowego 1450 (usiłując także nawrócić husytów); erudyta będący właścicielem jednej z największych ówczesnych bibliotek na świecie (zarazem żyjący w skrajnym ubóstwie i ascezie), zawierających ok. 270 rzadkich manuskryptów; największy filozof chrześcijański późnego średniowiecza, uprawiający mistyczną teologię apofatyczną, tj.orzekającą o absolutnie transcendentnym Bogu na drodze „pouczonej niewiedzy” (docta ignorantia) o niedostępności poznaniu intelektualnemu tego, czym Bóg jest; przypisywane Mu imiona mają charakter metafor, z których najbardziej adekwatne zdaje się być imię Maksimum – absolutne i bezwzględne (Maximum simpliciter et absolute); jest On jednocześnie Minimum, ponieważ poza Nim nie ma niczego większego ani mniejszego, tym samym zaś „zbieżnością przeciwieństw” (coincidentia oppositorum).
prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Kalendarium
