marsz. Humberto Castelo Branco
18 lipca 1967 roku zginął w wypadku lotniczym nad Fortalezą (stan Ceará), w wieku 69 lat (ur. 20 IX 1897), marsz. Humberto de Alencar Castelo Branco, wojskowy i 26. prezydent Brazylii podczas dyktatury wojskowej; był synem generała i brał udział w II wojnie światowej; jako szef sztabu generalnego był jednym z organizatorów i przywódców wspieranego przez USA puczu wojskowego (określającego się też mianem kontrrewolucji), który 31 III 1964 obalił lewicowego i prosowieckiego prezydenta João Goularta (1918-1976); dwa tygodnie po zamachu (15 IV 1964) został wybrany przez Kongres na prezydenta; jako szef państwa sygnował dwa Akty Instytucjonalne, z których pierwszy (z 9 IV 1964) dawał rządowi prawo zawieszania praw politycznych osobom zagrażającym bezpieczeństwu narodowemu, drugi zaś (27 X 1965) wprowadzał odgórnie system dwupartyjny, ograniczając liczbę dozwolonych partii politycznych do prorządowego i prawicowego Odnowicielskiego Sojuszu Narodowego (Renovadora Aliança Nacional; ARENA) oraz opozycyjnego Brazylijskiego Ruchu Demokratycznego (Movimiento Democrático Brasileño; MDB), w którym mogła się skupić opozycja; po przyjęciu przez Kongres zdominowany przez prawicę nowej konstytucji, wzmacniającej władzę prezydencką, ustąpił (15 III 1967) z urzędu, a jego następcą został marsz. Artur da Costa e Silva (1899-1969).
Prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
