Leo Strauss
18 października 1973 roku zmarł w Annapolis (Maryland), w wieku 74 lat, Leo Strauss, filozof polityki; urodzony w Niemczech, do 14 roku życia był wierzącym i praktykującym żydem, 1925-29 pracownik Berlińskiego Centrum Studiów Żydowskich, od 1932 roku stypendysta (dzięki protekcji C. Schmitta) Rockefellera w Paryżu, od 1935 wykładowca w Cambridge, od 1938 w USA (obywatelstwo od 1944), gdzie najpierw wykładał na Uniwersytecie Columbia i w Nowej Szkole Badań Społecznych w Nowym Jorku, a w 1949 uzyskał katedrę nauk politycznych na Uniwersytecie Chicagowskim, którą zajmował do 1968; badacz filozofii greckiej, średniowiecznej (muzułmańskiej i żydowskiej) i wczesnonowożytnej, wypracował oryginalną, lecz kontrowersyjną (założenie o ezoterycznym charakterze pisarstwa politycznego) metodę skrupulatnej interpretacji tekstu; rzecznik „starożytników” w sporze z „nowożytnikami” o cel filozofii politycznej (oddzielonej zarazem starannie od teologii politycznej, jako nauki opartej na objawieniu a nie na rozumie), uważał się za odnowiciela tzw. klasycznego racjonalizmu politycznego, w którego centrum uwagi znajduje się normatywna teoria prawa naturalnego, przeciwstawionego z jednej strony zwyczajowi, z drugiej zaś konwencji; zwolennik elitarnych (lecz zamaskowanych fasadą demokracji liberalnej) rządów filozoficznie wykształconych polityków-dżentelmenów; przez niektórych konserwatystów (W. Kendall) apoteozowany, przez innych (zwłaszcza chrześcijańskich) ostro krytykowany (z drugiej strony także demonizowany przez lewicę), sam nigdy nie określał się jako konserwatysta, jest natomiast uważany za intelektualnego patrona tzw. neokonserwatystów – niektórzy z nich (P. Wolfowitz) byli istotnie jego uczniami, lecz większość rozległego i wpływowego grona jego wychowanków, zwanego „klanem straussistów” (J. Cropsey, H.V. Jaffa, S. Rosen, A. Bloom, Th.L. Pangle) to badacze akademiccy.
prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
