Herman Melville
125 lat temu, 28 września 1891 roku zmarł w Nowym Jorku, w wieku 72 lat (ur. 1 VIII 1819), Herman Melville, powieściopisarz, poeta i eseista; syn kupca pochodzenia szkockiego (po matce – holenderskiego); otrzymał surowe, kalwińskie wychowanie; wskutek bankructwa ojca, od 15 roku życia musiał zaniechać formalnej edukacji i imać się różnych zawodów: wiele lat spędził na statku wielorybniczym; znana mu historia statku Essex, staranowanego przez kaszalota, stała się kanwą jego arcydzieła – mrocznego moralitetu z symboliką biblijną – Moby Dick albo Wieloryb (1851); w 1850 zaprzyjaźnił się z innym wielkim (też reprezentującym nurt „ciemnego romantyzmu”) pisarzem – Nathanielem Hawthorne’m (1804-64): pomimo iż przyjaźń wkrótce osłabła, dedykował mu Moby Dicka; wskutek nieprzychylnego przyjęcia jego twórczości prozatorskiej, po 1857 zwrócił się w stronę poezji; od 1866 pracował jako inspektor celny; bezpardonowy wróg „ciemnych wieków” demokracji („k…y przez rajfurów koronowanej”); przez krytykę zaczął być doceniany dopiero w setną rocznicę swoich urodzin, począwszy od artykułu Carla Van Dorena.
prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
