Henryk II z Szampanii
850 lat temu, 29 lipca 1166 roku urodził się HENRYK II z SZAMPANII [Henri II de Champagne] z dynastii z Blois; syn hrabiego-palatyna Szampanii – Henryka I i Marii Francuskiej, córki króla Ludwika VII i Eleonory Akwitańskiej, siostrzeniec króla Francji – Filipa II Augusta i króla Anglii – Ryszarda I Lwie Serce; tytuł hr. Szampanii odziedziczył po śmierci swego ojca w 1181 roku, lecz do 1187 regencję sprawowała w jego imieniu matka; w 1190 wyruszył na III wyprawę krzyżową, prowadząc poczet 55 rycerzy i 2000 piechurów; pod oblężoną przez Saracenów Akkę zdołał przybyć przed Filipem Augustem i Ryszardem Lwie Serce, lecz na początku 1191 ciężko zachorował; pozostał w Outremer po odzyskaniu Akki i brał udział w zwycięskiej dla krzyżowców bitwie pod Arsuf (7 IX 1191); jako wysłannik króla Ryszarda, w kwietniu 1192 przybył do Tyru, aby powiadomić margrabiego Konrada z Montferratu o jednogłośnym wybraniu go przez baronów na króla Jerozolimy; kiedy kilka dni później Konrad został zamordowany przez członków muzułmańskiej sekty asasynów, Henryk ponownie przybył do Tyru, gdzie zaręczono go z wdową po Konradzie – królową Izabelą Jerozolimską, córką króla Amalryka I i Marii Komneny; z chwilą zawarcia małżeństwa (5 V 1192) stał się de iure uxoris tytularnym królem Jerozolimy (jako Henryk I), acz nigdy nie został ukoronowany i używał jedynie tytułu „seniora Królestwa Jerozolimskiego”; brał udział w kolejnych walkach III krucjaty, aż do zwycięskiej dla krzyżowców bitwy pod Jaffą (5 VIII 1192), dzięki której krzyżowcy odzyskali w traktacie pokojowym z Saladynem wszystkie miasta nadmorskie; następnie musiał się zająć problemami wewnętrznymi, wynikającymi z chęci odzyskania Królestwa Jerozolimskiego przez jego byłego króla – Gwidona z Lusignan, a obecnie króla Cypru, popieranego przez Pizańczyków; Gwidon zmarł wprawdzie w 1194, lecz pretensje do tronu przejął po nim jego starszy brat Amalryk II (wcześniej przez Henryka uwięziony, lecz potem uwolniony pod naciskiem baronów i wielkich mistrzów zakonów rycerskich); ostatecznie obaj rywalizujący władcy zawarli porozumienie, na mocy którego Amalryk miał poślubić córkę Henryka – Izabelę i jako jej małżonek objąć współrządy nad Królestwem po śmierci teścia (co się faktycznie stało i to wkrótce); resztę jego panowania wypełnił pokój zewnętrzny i wewnętrzny aż do zakłócenia go przez przybyłych w 1197 roku krzyżowców niemieckich, którzy bez porozumienia z królem zaatakowali terytorium muzułmańskie; na wieść o odwetowym muzułmańskim ataku na Jaffę Henryk przybył tam z Akki, lecz 10 września, podczas przeglądu wojsk, przez nieuwagę wypadł tyłem przez okno swojego pałacu; przeżył wprawdzie upadek, lecz zmarł z powodu doznanych obrażeń. Jak podsumowuje jego panowanie sir Steven Runciman, cieszył się wielką popularnością i okazał się zdolnym władcą.
prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
