Henri Vaugeois
100 lat temu, 11 kwietnia 1916 roku zmarł w Paryżu, w wieku 51 lat (ur. 25 IV 1864), Henri Vaugeois, filozof, publicysta i działacz narodowo-monarchistyczny; pochodził z rodziny republikańskiej (jeden z przodków – J.-F. Vaugeois był jakobinem i królobójcą z Konwentu, acz inny, rojalista, walczył w armii Kondeusza) i sam w młodości (aż do „sprawy Dreyfusa”) był lewicowym republikaninem, politycznym utopistą, członkiem Unii na rzecz Akcji Moralnej, filozoficznie spinozistą i kantystą; nauczał filozofii w paryskich liceach; 8 kwietnia 1898 założył (wraz z Maurice’m Pujo) antydreyfusowski Komitet Akcji Francuskiej (Comité d’Action française) – już nacjonalistyczny, lecz jeszcze republikański; na monarchizm nawrócił go (i jego przyjaciół) Charles Maurras około 1900 roku; kilka lat później Vaugeois nawrócił się również na katolicyzm i zaczął zwalczać krytycyzm Kanta (oraz w ogóle wpływy myśli niemieckiej); po przekształceniu (1905) Komitetu AF w Ligę Akcji Francuskiej (Ligue d’Action française) został jej pierwszym formalnym przewodniczącym, pozostając także redaktorem (wychodzącego do 1914) miesięcznika Revue d’Action française; od 1908 był współdyrektorem (z Maurrasem i L. Daudetem) dziennika L’Action française; po wybuchu I wojny światowej zgłosił się na ochotnika do wojska; zmarł w następstwie odniesionych obrażeń.
prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium