gen. Tomás Mejía
19 czerwca 1867 roku zginął rozstrzelany w Cerro de las Campanas (Querétaro), w wieku 46 lat (ur. 17 IX 1820), gen. dyw. José Tomás de la Luz Mejía Camacho, dowódca i polityk konserwatywny, monarchista; bardzo religijny, był Indianinem z biednej rodziny, który ukończył szkołę dzięki pomocy proboszcza; w 1841 rozpoczął służbę wojskową, gdzie ze względu na umiejętności jeździeckie oraz co do treningu koni szybko awansował, będąc też używany do walki z Apaczami pustoszącymi stan Chihuahua; wykazał się odwagą i awansował do stopnia pułkownika podczas wojny z USA (przegranej przez Meksyk, który utracił w niej 51% swego terytorium); po obaleniu dyktatury gen. Santa Anny (1794-1876) przez liberałów, wziął udział w lokalnym powstaniu (1855-56) w stanie Puebla przeciwko antykatolickim ustawom liberałów, pod hasłem ¡Religión y Fueros!, które (zanim upadło) proklamowało też cesarzem najstarszego syna Augustyna I – księcia Augustyna Hieronima de Iturbide y Huarte (1807-1866), a następnie (1857-60) podczas wojny domowej, w której odniósł szereg zwycięstw w Querétaro, torując drogę do prezydentury gen. M. Miramonowi, który awansował go do stopnia generalskiego; również po odwróceniu się losów wojny i klęsce konserwatystów, był najdłużej walczącym – na Wyżynie Meksykańskiej i w górach – dowódcą konserwatywnym; długo zachowywał postawę wyczekującą wobec interwencji francuskiej, nie wierząc w jej bezinteresowność, jak również wobec cesarza Maksymiliana I, ze względu na jego liberalne poglądy; dopiero w czerwcu 1864 wstąpił do armii cesarskiej, walcząc za to aż do końca, jako dowódca kawalerii; schwytany po kapitulacji La Cruz, osądzony i skazany na śmierć przez sąd wojskowy, został rozstrzelany wraz z cesarzem i gen. Miramonem.
Prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
