Friedrich Gentz
250 lat temu, 2 maja 1764 roku urodził się we Wrocławiu Friedrich Gentz, publicysta, dyplomata i polityk; w młodości, podczas studiów w Królewcu, znalazł się pod wpływem I. Kanta; wydarzenia rewolucji we Francji i lektura książki o niej E. Burke’a (którą przetłumaczył na niemiecki) zwróciły go ku (umiarkowanemu) konserwatyzmowi; na łamach założonego przez siebie tygodnika Neue deutsche Monatsschrift, a następnie (1799-1800) Historisches Journal, propagował zasady konstytucjonalizmu brytyjskiego oraz konieczność stawienia oporu agresywnej republice francuskiej; był także pierwszym niemieckim publicystą, który odkrył myśl amerykańskich federalistów; w memorandum do króla Prus (1797) postulował wolność prasy i handlu; od początku następnego stulecia był aktywnym promotorem antynapoleońskiej koalicji Prus, Austrii i Anglii; w 1809 roku przeszedł ze służby pruskiej do austriackiej (i został nobilitowany), stając się zaufanym doradcą ministra spraw zagranicznych (a od 1821 również kanclerza) Metternicha; był sekretarzem Kongresu Wiedeńskiego (1814-15) oraz kongresu Świętego Przymierza w Weronie (1822), toteż nazywano go „sekretarzem Europy”. Zmarł w 1832 roku.
prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Kalendarium