Ferdynand I Rumuński
150 lat temu, 24 sierpnia 1865 roku urodził się w Sigmaringen (Badenia-Wirtembergia) książę (Prinz) Ferdynand Wiktor Albert Mejnard Hohenzollern-Sigmaringen [Ferdinand Viktor Albert Meinardi von Hohenzollern-Sigmaringen], syn księcia Leopolda i bratanek księcia (domnitor), a następnie (od 1881) pierwszego króla Rumunii, Karola I; w młodości był zaprzyjaźniony z oficerem CK armii austriackiej, Tadeuszem Rozwadowskim; w 1899 roku został wyznaczony na następcę tronu, otrzymując tytuł księcia Rumunii; z chwilą śmierci Karola I (10 X 1914) został królem Rumunów (rege al României) jako Ferdynand I Rumuński [rum. Ferdinand I al României]; od początku I wojny światowej politycznie skłaniał się ku Entencie, lecz do wojny wprowadził Rumunię dopiero w sierpniu 1916, obejmując jednocześnie osobiście dowodzenie armią, która jednak ponosiła nieustanne klęski, a w listopadzie 1916 w ręce armii niemieckiej wpadł nawet Bukareszt; po wycofaniu się z wojny dotychczasowego sojusznika rosyjskiego, rząd rumuński został zmuszony do zawarcia z państwami centralnymi traktatu pokojowego (7 V 1918), tracąc Dobrudżę i pas ziemi wokół Siedmiogrodu, lecz król wstrzymywał się z jego ratyfikacją, czekając na rozwój wypadków; gdy klęska Niemiec stała się oczywista, nakazał rządowi denonsowanie pokoju i postawił 24-godzinne ultimatum wojskom niemieckim okupującym Rumunię; w rezultacie Rumunia jako członke zwycięskiej koalicji otrzymała ogromny przyrost terytorialny, głównie kosztem Węgier (Siedmiogród); w październiku 1921 roku (po uprzednim zawarciu 3 III 1921 konwencji o przymierzu odpornym między Rumunią a RP) przyjmował wizytę Naczelnika Państwa, marsz. Józefa Piłsudskiego oraz został odznaczony Orderem Orła Białego; w 1923 rewizytował (wraz z żoną, królową Marią) Polskę, na zaproszenie prezydenta RP, Stanisława Wojciechowskiego i otrzymał Krzyż Wielki Orderu Virtuti Militari, a oficjalnym adiutantem pary królewskiej był gen. Rozwadowski; zmarł w 1927 roku .
prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
