Falarica: Wizja Boga w chrześcijaństwie a kaprysy Allaha
Prawdopodobnie spotkaliśmy się ze stwierdzeniem, że chrześcijanie i muzułmanie wierzą w tego samego Boga. Warto więc przeanalizować niektóre fragmenty Koranu, Pisma Świętego oraz nauczania Kościoła, aby przekonać się, czy jest tak w rzeczywistości.
W surze 2,106 czytamy: „Kiedy znosimy jakiś znak, albo skazujemy go na zapomnienie, przynosimy lepszy od niego lub jemu podobny. Czyż ty nie wiesz, że Allah jest nad każdą rzeczą wszechwładny?”.
T
en krótki werset dostarcza istotnych informacji na temat Allaha – mianowicie, unieważnia on swoją działalność wobec stworzeń; ponadto swoją wszechwładność wykorzystuje w sposób irracjonalny i nieprzewidziany dla nikogo, kierując się wyłącznie własnym kaprysem.
Muzułmanie wielokrotnie zapewniają o tym, że miłosierdzie stanowi najwspanialszy przymiot Allaha. Potwierdzenie miałby stanowić fakt, iż wszystkie rozdziały koraniczne rozpoczynają się od wezwania "W imię Boga Miłosiernego, Litościwego". Należy jednak pamiętać o tym, iż jedyny wyjątek stanowi sura 9, składająca się właściwie w całości z kierowanych wprost wezwań do mordowania nie-muzułmanów. Zdaniem Ibn Salamy (zm. 1020) werset piąty wspomnianego rozdziału, nazywany "wersetem miecza", unieważnia około 124 bardziej pokojowych wersetów mekkańskich. To samo dotyczy tekstów mówiących o przymusowym nawróceniu1.Jako nie-muzułmanie musimy bowiem wiedzieć, iż jedną z cech Allaha jest zamiłowanie do anulowania tego, co uprzednio stwierdził lub wykonał ("Allah ściera to, co chce, i utwierdza (…)”2.
Spośród wielu tekstów koranicznych dostarczających wiedzy na temat Allaha, warto zwrócić uwagę m.in. na następujące:
1. „Zaprawdę, obłudnicy starają się oszukać Boga, lecz to On jest Tym, który ich zmyli. (…)”3.
2. Gdyby zechciał Bóg, to uczyniłby was jednym narodem. Lecz On sprowadza z drogi, kogo chce. (…)”4.
3. „Bóg zażartuje z nich i przedłuży ich trwanie w buncie, w którym wędrują na oślep (…)”5.
Na podstawie kilku wersetów widać wyraźnie, że bóg islamu daje się poznać jako ten, który traktuje ludzi jak marionetki i wręcz lubuje się w zadawaniu im cierpienia oraz w oglądaniu ich upadków.
Jeden z przykładów kapryśności boga islamu stanowi koraniczny zapis o tym, iż wielu ludzi zostało stworzonych jedynie po to, by zostać potępionymi. Muzułmanie wierzą, że Koran stanowi dosłowny zapis słów Allaha; oto, co mówi on sam o sobie: „Stworzyliśmy dla Gehenny wielu spośród dżinnów i ludzi; oni mają serca, którymi nie pojmują; oni mają oczy, którymi nie widzą; (…) Oni są podobni do bydła, a nawet jeszcze bardziej zabłąkani!” (sura 7,179).
W wersecie 31 sury 76 znajdujemy kolejny dowód na to, iż podstawą działania Allaha względem ludzi (i wszelkich innych stworzeń) jest wyłącznie jego kaprys: „On wprowadza kogo chce, do swego miłosierdzia”. Ktoś mógłby stwierdzić, że w chrześcijaństwie sytuacja wygląda podobnie, gdyż Bóg również kieruje się własną wolą. Należy jednak porównywać całościową wizję Boga obecną w obu religiach. W Piśmie Świętym nie znajduje się ani jeden tekst ukazujący irracjonalny i kapryśny sposób postępowania Trójcy Przenajświętszej wobec stworzeń.
Nawet po przyjęciu islamu i wypełnianiu codziennego życia dobrymi uczynkami człowiek nie ma pewności dostania się do raju: „Lecz ten, kto się nawrócił, uwierzył i czynił dobro, być może, znajdzie się wśród szczęśliwych”6. Nawet, gdy muzułmanin przez całe życie starał się żyć zgodnie z nakazami swojej religii, nie ma on gwarancji otrzymania nagrody; co więcej, żyje z myślą, że Allah traktuje go jako marionetkę. W takiej sytuacji rzecz jasna nie ma miejsca na wypełnionej miłością relację pomiędzy Stwórcą a stworzeniem – co stanowi kolejną różnicę pomiędzy chrześcijaństwem a islamem.
Warto zwrócić również uwagę na fakt, że w Koranie sam bóg islamu mówi wprost o tym, iż pragnie zła – również dla swoich wyznawców:
1. „Ktokolwiek uchyla się od wspominania Miłosiernego, jemu wyznaczamy szatana, który staje się jego towarzyszem”7.
2. „(…) A kiedy Bóg chce jakiegoś zła dla ludzi, to nie ma możliwości odwrócenia tego i nie ma dla nich opiekuna poza Nim”8.
Allah nie tylko postępuje względem ludzi kierując się wyłącznie własnym kaprysem, lecz wręcz nakazuje szatanowi, aby im towarzyszył. Oczywistym jest fakt, iż w takiej sytuacji nie ma miejsca na miłość, czy zaufanie względem Stwórcy, natomiast relację z nim przepełnia posłuszeństwo oparte na strachu, jak również stałe poczucie niepewności.
Jak już zostało wspomniane, tekst koraniczny wielokrotnie wspomina o miłosierdziu boga islamu. W wersecie 56 sury 12 Allah mówi o sobie: „My dosięgamy Naszym miłosierdziem tego, kogo chcemy, i nie gubimy nagrody należnej czyniącym dobro”. Problem polega na tym, że nie wiadomo, kto otrzyma ową nagrodę, gdyż – jak wspomniano wcześniej – według islamu ludzkim losem rządzi predestynacja. Co prawda – według wielu hadisów -nagroda przypadnie temu, kto wypełnił swoje życie dobrymi uczynkami, jednak z drugiej strony człowiek, który przez całe życie starał się żyć zgodnie z wolą Allaha, będąc o krok od osiągnięcia raju, na skutek kaprysu boga islamu może zostać potępiony.
Przedstawiona w Piśmie Świętym wizja Boga jawi się jako całkowicie odmienna od tej obecnej w Koranie. W Księdze Liczb czytamy, iż Bóg nie kłamie i nie zmienia zdania (23, 19). Bogu chrześcijaństwa obca jest postawa kapryśności oraz traktowania stworzeń jak marionetki. Co więcej, wiele tekstów biblijnych mówi o niezmiennej wierności Boga – w Starym Testamencie względem narodu wybranego, w Nowym – wobec członków Kościoła. Począwszy od opisanej w Księdze Rodzaju obietnicy zesłania Tego, który zniszczy szatana, Stwórca jawi się jako Bóg wierny. Abraham otrzymał obietnicę potomstwa, ziemi oraz błogosławieństwa, i jak dowiadujemy się z Rdz 12,1-3; 15-16; 21,1-13, wszystkie zostały zrealizowane. Jak stwierdza KKK, Bóg objawiając swoje Imię Mojżeszowi, objawił jednocześnie swoją wierność bez początku, ani końca, obejmującą zarówno przeszłość ("Jestem Bogiem ojca twego" – Wj 3, 6), jak i przyszłość ("Ja będę z tobą" – Wj 3, 12)9. Ową wierność wyrażoną w swoim Imieniu Bóg okazuje nawet wówczas, gdy człowiek popada w grzech i tym samym zasługuje na karę. Psalmista i Prorocy przy różnych okazjach wysławiali wierność Boga, a także zapowiadali przyjście Mesjasza – jak wiemy, obietnica ta również została spełniona, w Osobie Jezusa Chrystusa.
Jak stwierdza św. Tomasz z Akwinu, dobroć Boga w żaden sposób nie może ulec osłabieniu. W swoim dziele "Compendium theologiae" pisze on: "Co (…) w czymś jest istotnie, nie może w nim nie być (…). (…) jak nie jest możliwe, aby człowiek nie był człowiekiem, tak nie jest możliwe, aby Bóg nie był doskonale dobry"10. Tak więc wg. Doktora Anielskiego łaskawość, miłosierdzie są w Bogu czymś niezmiennym i pewnym.
O dobroci, miłości Boga okazywanej względem ludzi prawych, jak i przewrotnych, mówi sam Chrystus w Ewangelii wg św. Mateusza: „(…) Miłujcie waszych nieprzyjaciół i módlcie się za tych, którzy was prześladują, abyście się stali synami Ojca waszego, który jest w niebie; ponieważ On sprawia, że słońce Jego wschodzi nad złymi i nad dobrymi, i On zsyła deszcz na sprawiedliwych i niesprawiedliwych”11.
Kolejną różnicę pomiędzy Bogiem chrześcijaństwa a Allahem stanowi fakt, iż o ile działania tego ostatniego pozbawione są rozumności i celowości, o tyle działania Trójcy Przenajświętszej odznaczają się celowością. Jak stwierdza Akwinata, tym celem, do którego Bóg prowadzi całe stworzenie, jest On sam, a więc Jego chwała12.
Niniejszy tekst otwiera cykl analiz wizji Boga przedstawionej w Piśmie Świętym i Tradycji Kościoła oraz w Koranie i hadisach.
Falarica
1 A. H. Ali, Heretyczka tł. Jacek Żuławnik, Warszawa 2016, s. 111.
2 Sura 13, 39.
3 Sura 4, 142.
4 Sura 16, 93.
5 Sura 2, 15.
6 Sura 28, 67.
7 Sura 43, 36.
8 Sura 13, 11.
9 KKK 207.
10 Św. Tomasz z Akwinu, Compendium theologiae 110, w: tenże, Dzieła wybrane, tł. o. J. Salij OP, Poznań 1984, s. 50.
11 Mt 5, 44-45.
12 T. Pegues, Katechizm według Summy Teologicznej św. Tomasza z Akwinu, tł. M. Pełka, Ząbki b.r.w., s. 53-54.
Kategoria: Myśl, Publicystyka, Religia, Społeczeństwo
