Dietrich von Hildebrand: O Prawdzie (Postawie katolickiej)
Dietrich von Hildebrand – katolicki filozof i teolog, którego papież Pius XII nazwał „XX-wiecznym Doktorem Kościoła”, a Benedykt XVI (jeszcze jako kard. Ratzinger) „jedną z nawybitniejszych postaci naszych czasów”.
Poniższe tłumaczenie traktuje o Prawdzie (tj. rzeczywistości, realności) i człowieczej możności jej poznania. Autor podkreśla dostępność wiedzy ułatwiającej jej poznanie zakorzenionej w prawdziwie katolickiej postawie życiowej. Jest ona jednak często nie rozumiana przez samych katolików – nawet tych głęboko wierzących.
Arkadiusz Jakubczyk
Typowa katolicka postawa wobec świata rzeczywistego jest w swej istocie postawą zasadniczą, dostarczającą nam wiedzy. Rozpuszcza pęta i usuwa przeszkody leżące w jej zdobyciu, tworząc tym samym typ umysłu posiadającego zdolność do godziwego oddania głębi i pełni zakresu tejże rzeczywistości. [Ta] Katolicka postawa jest właściwą szczególnie umysłom otwartym, daleką od pedantyzmu, nie licującą z samozadowoleniem, niebosiężną i przepełnioną szacunkiem wobec rzeczywistości….
…[Ta] prawdziwie katolicka postawa uniżoności, bez chowania urazy, gotowa poddać się po to, by służyć, jest metafizycznie waleczna, zdrowa, niegderliwa, wierząca. Muszę jednak podkreślić, że będąc postawą katolicką nie jest ona równocześnie postawą każdego przeciętnego katolika. Można wręcz powiedzieć, nie bez podstaw, że wielu katolików świata nauki i ludzi słowa okazuje brak tejże postawy w większym stopniu od wielu niekatolików. Biorąc pod uwagę niektórych ludzi epoki starożytności (np; Sokratesa, Platona i Arystotelesa) oraz tych z czasów nowożytnych (takich jak Kepler, Newton, Robert Mayer, Leibniz i Humboldt) dostrzeżemy, iż rzeczywiście byli oni, w swej fundamentalnej postawie, znacznie bardziej katoliccy niż wielu katolików. Jak dużo zarozumiałości i pedanterii, jak dużo metafizycznego lenistwa odnaleźć można wsród katolików, katolickich myślicieli i katolickich naukowców! Z pewnością.
Jednak nie dlatego że są katolikami, raczej dlatego że nie są oni wystarczająco katoliccy, dlatego że ich postawa nie kształtowała się przez dogmat, dlatego że dogmaty nie stały się ich życiową zasadą. Tak, jak w przypadkach zgoła przeciwnych (św. Augustyna, św. Anzelma, św. Bonawentury, św. Alberta Wielkiego, św. Tomasza z Akwinu, Pascala, Pere Gratry, kardynała Newmana, Giambattisty Rossi, Vico, Toniolo i Pasteur’a), wśród których zasadniczą postawą stała się ta, która dostarcza wiedzy równocześnie otwierając ku niej drogę.
Dietrich von Hildebrand
Tłumaczył Arkadiusz Jakubczyk
Kategoria: Arkadiusz Jakubczyk, Myśl, Publicystyka, Religia