bp Jan książę kard. Puzyna
13 września 1842 roku urodził się w Gwoźdźcu (Pokucie) bp Jan Duklan Maurycy Paweł książę kard. Puzyna h. Oginiec; pochodził z kniaziowskiego rodu ruskiego, po kądzieli był także wnukiem gen. Józefa Dwernickiego; studia prawnicze na Uniwersytecie Lwowskim uwieńczył doktoratem w 1868 roku; w 1876 wstąpił do seminarium duchownego; w 1886 został bpem pomocniczym archidiecezji lwowskiej, a w 1895 bpem diecezjalnym krakowskim; 15 IV 1901 otrzymał od papieża Leona XIII kapelusz kardynalski; na konklawe po śmierci Leona XIII w 1903 wniósł w imieniu cesarza austriackiego ekskluzywę przeciwko próbie wyboru na papieża kard. Mariana Rampolli del Tindaro, podejrzewanego o przynależność do masonerii (a przez Puzynę – o nastawienie prorosyjskie i złożenie obietnicy władzom carskim, że w razie wyboru wprowadzi język rosyjski do kazań zamiast polskiego); przyczynił się w ten sposób do wyboru kard. Sarto (Piusa X), który zresztą po objęciu tronu papieskiego zniósł cesarski przywilej ekskluzywy; znany był z władczego sposobu bycia – jego słynne „na kolana!” wobec młodzieży, która niewystarczająco pokornie przywitała katechetę, trafiło do literatury (Wyzwolenie S. Wyspiańskiego); odmówił pochówku J. Słowackiego w katedrze wawelskiej oraz odprawienie mszy św. na Błoniach w 500. rocznicę bitwy grunwaldzkiej, tłumacząc, że jest przeciwnikiem „patriotyzmu ulicznego”; zmarł w 1911 roku.
Prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
