Leon Janta Połczyński
25 maja 1867 roku urodził się w Wysokiej k. Tucholi (Kujawsko-Pomorskie) Leon Janta Połczyński h. Bończa, ziemianin, prawnik, publicysta i polityk konserwatywny; studiował ekonomię i prawo na UJ oraz w Berlinie, Paryżu i Jenie; w 1890 uzyskał stopień doktora praw, a w 1894 zdał egzamin sędziowski; jako działacz narodowy na Pomorzu Nadwiślańskim wydawał pisma Gazeta Gdańska (1898-1905) i Kłosy (1905-19); w listopadzie 1918 został członkiem Powiatowej Rady Narodowej w Tucholi, a w grudniu – delegatem na Polski Sejm Dzielnicowy w Poznaniu i członkiem Naczelnej Rady Ludowej, którą reprezentował w składzie delegacji rządu RP na konferencji pokojowej w Wersalu; od 8 X 1919 był podsekretarzem stanu w Ministerstwie b. Dzielnicy Pruskiej; współzałożyciel konserwatywnego Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Rolniczego (Ch-NSR), po jego fuzji ze wschodniogalicyjskim Narodowo-Chrześcijańskim Stronnictwem Ludowym działacz Stronnictwa Chrześcijańsko-Narodowego (SChN); wybrany w listopadzie 1922 senatorem RP z koalicyjnej listy Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej, w Senacie I kadencji był senatorem, a od 1925 prezesem Klubu Chrześcijańsko-Narodowego; po przewrocie majowym i rozłamie na tle stosunku do nowego reżimu w SChN znalazł się w gronie prosanacyjnego Stronnictwa Chrześcijańsko-Rolniczego (SChR) i publicystów warszawskiego organu propiłsudczykowskich konserwatystów Dzień Polski; był również właścicielem liczącego 3 tys. ha majątku ziemskiego oraz prezesem Związku Ziemian Pomorskich; 18 I 1930 został po raz pierwszy ministrem rolnictwa i dóbr państwowych w rządzie K. Bartla – resort ten zajmował również w pierwszym i drugim gabinecie W. Sławka, drugim gabinecie J. Piłsudskiego i gabinecie A. Prystora do 22 III 1932; w „wyborach brzeskich” z listopada 1930 z listy BBWR uzyskał dwa mandaty poselskie – z Tczewa i Grudziądza – których się zrzekł oraz ponownie mandat senatorski, który zachował (do 1935); we wrześniu 1933 reprezentował prezydenta RP na budapeszteńskich obchodach 400-lecia urodzin Stefana Batorego oraz 250-lecia Wiktorii Wiedeńskiej; w czasie okupacji niemieckiej został wysiedlony przez Niemców do GG; współpracował z Delegaturą Rządu RP na Kraj; po wojnie, rozparcelowany przez komunistów, zamieszkał w Gnieźnie, a następnie w Poznaniu, zaś w 1948 wiceprezydent Brzegu zaoferował mu funkcję kustosza w Muzeum Piastów Śląskich, którą przyjął i sprawował do przejścia na emeryturę w 1958; zmarł (dożywszy 95 lat) w 1961 roku; kawaler Krzyża Komandorskiego i Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą OOP, papieskiego Orderu Św. Grzegorza Wielkiego, portugalskiego Krzyża Wielkiego Orderu Chrystusa, belgijskiego Krzyża Wielkiego Orderu Korony i jugosłowiańskiego Krzyża Wielkiego orderu Św. Sawy.
Prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
