Ewald von Kleist-Schmenzin
125 lat temu, 22 marca 1890 roku urodził się w Dobrowie k. Białogardu, a 70 lat temu, 9 kwietnia 1945 roku zmarł w Berlinie, w wieku 55 lat, Ewald Albert Friedrich Karl Leopold Arnold von Kleist-Schmenzin, niemiecki polityk konserwatywny i monarchista; pochodził z pruskiej rodziny junkierskiej i ukończył prawo; w okresie Republiki Weimarskiej wstąpił do konserwatywno-nacjonalistycznej Niemieckiej Narodowej Partii Ludowej (DNVP); brał udział w dwu próbach zamachu stanu: monarchistycznym puczu Kappa (1920) i puczu monachijskim (1923); w 1932 roku opublikował broszurę o narodowym socjalizmie jako zagrożeniu dla państwa; po dojściu A. Hitlera do władzy wystąpił z DNVP, został natomiast członkiem antyreżimowego ruchu ewangelickiego pn. Kościół Wyznający (Bekennende Kirche); w 1938 roku sondował w Londynie (jako sekretny wysłannik adm. W. Canarisa i gen. L. Becka) opinię rządu brytyjskiego na temat ewentualnego zamachu stanu w Niemczech, mającego zapobiec wybuchowi wojny; z cywilno-wojskową konspiracją antyhitlerowską w czasie wojny kontaktował się poprzez swojego syna Ewalda-Heinricha (1922-2013), który miał zabić Hitlera w samobójczym zamachu, do którego nie doszło z powodu ciągłego przesuwania przez Führera terminu demonstracji, mającej być do tego okazją; aresztowany wraz z synem nazajutrz po niepowodzeniu zamachu płk. hr. von Stauffenberga z 20 VII 1944; syn, z powodu braku dowodów został wypuszczony, lecz ojca skazano na śmierć i zgilotynowano w więzieniu Plötzenzee.
prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
