William Shakespeare
400 lat temu, 23 kwietnia (wg kalendarza juliańskiego, zaś wg kalendarza gregoriańskiego – 3 maja) 1616 roku zmarł w Stratfordzie nad Avonem, w wieku 52 lat (ur. prawdopodobnie 23 IV 1564, ochrzczony 26 IV), William Shakespeare (Shakspere / Shakspear / Shakespere / Shaksper / Shaxper / Shake-speare, spolszcz. Szekspir), poeta (autor 154 sonetów i kilku poematów), dramaturg i aktor, członek Trupy Lorda Szambelana (Lord Chamberlain’s Men), noszącej od 1603 roku nazwę Trupy Królewskiej (King’s Men), współwłaściciel Teatru Globe; jako autor co najmniej 38 dramatów (zgodnie z ówczesną praktyką będących niekiedy po części owocem współpracy z innymi pisarzami) – komedii, tragedii, kronik historycznych (histories) i tragikomedii – uważany powszechnie za największego, obok Sofoklesa i Calderona, poetę dramatycznego wszechczasów; gorący monarchista i legitymista gardzący każdym uzurpatorem – „złodziejem państwa i monarszej władzy / który ukradkiem ściągnął z półki diadem / i do kieszeni schował” (Hamlet); wyznawca mistyki królewskiej „dwóch ciał króla” (King’s Two Bodies), albowiem „zmyć balsamu z pomazańca króla / nie zdoła wszystka woda oceanów, / ni głos znikomych ludzi strącić tego, / w kim sobie Pan Bóg wybrał zamieszkanie” (Ryszard II); wróg tyranii i demokracji – jednako przycinających „nazbyt bujne kwiaty” (Ryszard II); laudator hierarchicznego „porządku kolejności” (Trojlus i Kresyda) i społecznego organicyzmu, gdzie „członki państwa, wielkie, średnie, małe / jak instrumenta jednego koncertu … w jedną harmonię zlewają się zarazem” (Henryk V); wedle wszelkiego prawdopodobieństwa („teoria lancasterska”) związany z arystokratycznym i „rekuzanckim” rodem Hoghtonów uczestnik katolickiej konspiracji, mający także związki z jezuitami (męczennik o. Campion, o. Parsons); w tzw. straconych latach (The Lost Years) 1585-92 zapewne student kolegium dla katolików angielskich w Reims lub Douai, być może nawet studiujący także (jako Arthurus Stratfordus Wigorniensis, D. Shfordus Cestrensis lub Gulielmus Clerkue Stratfordiensis)w angielskim kolegium w Rzymie, na pewno zaś dający w swoich dziełach liczne dowody wierności katolickiej dogmatyce, liturgii, kosmologii i antropologii oraz wyrażający szacunek dla wzgardzonego przez protestantów życia monastycznego; wedle świadectwa wrogiego mu pastora „umarł papistą”.
prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Jacek Bartyzel, Kalendarium
