Teodor Parnicki
25 lat temu, 5 grudnia 1988 roku zmarł w Warszawie, w wieku 80 lat, Teodor Parnicki, powieściopisarz i eseista, autor powieści historycznych i historyczno-fantastycznych; urodzony w Berlinie i wychowywany we Władywostoku a następnie w Harbinie (Mandżuria), do 12 roku życia nie znał języka polskiego, posługując się niemieckim i rosyjskim, po nauczeniu się go zaś – postanowił wrócić do Polski i zostać polskim pisarzem; od 1928 roku studiował polonistykę, anglistykę i orientalistykę na UJK we Lwowie, a jako znawca literatury rosyjskiej nawiązał współpracę z pismami obozu narodowego; aresztowany przez NKWD w 1940 roku i skazany na 8 lat więzienia, odzyskał wolność wskutek układu Sikorski-Majski i rozpoczął pracę w polskiej ambasadzie w Kujbyszewie; ewakuowany z ZSSR do Teheranu wraz z Armią Andersa, do 1944 przebywał Jerozolimie, a następnie był attaché kulturalnym w ambasadzie polskiej w Meksyku, gdzie mieszka również po cofnięciu uznania legalnemu rządowi polskiemu przez aliantów; w 1967 roku wrócił do kraju i nawiązał współpracę z Wydawnictwem PAX, odmawiając jednak jakichkolwiek deklaracji politycznych; jego imponujące erudycją i głębią spojrzenia historycznego, a także alternatywne dla modelu Dumasowsko-Scottowsko-Sieniewiczowskiego, dzieło powieściowe jest panoramą wielu epok, cywilizacji i kultur, a zwłaszcza hellenizmu (i jego zazębiania się z judaizmem), schyłkowego cesarstwa rzymskiego (i Bizancjum), średniowiecza oraz Polski.
prof. Jacek Bartyzel
Kategoria: Kalendarium
